Το  480  π.Χ., μετά τη  Μάχη  των Θερμοπυλών, πολυάριθμες περσικές δυνάμεις κατέλαβαν τη  Βοιωτία  και  την  Αττική και  προχωρούσαν προς την Πελοπόννησο. Οι Έλληνες, για να  σταματήσουν  την περσική προέλαση, αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν τον εχθρικό στόλο στα στενά της Σαλαμίνας, όπου η μεγάλη αριθμητική υπεροχή των Περσών δεν θα είχε  αντίκρισμα. Η  ναυμαχία  που  ακολούθησε είχε  ως  αποτέλεσμα την καταστροφή εκατοντάδων περσικών πλοίων, γεγονός που ανάγκασε τον Ξέρξη να επιστρέψει στην Ασία, και τον επόμενο χρόνο, μετά τη μάχη των Πλαταιών, τα υπολείμματα του στρατού του να εγκαταλείψουν την Ελλάδα οριστικά.

Θεωρείται ότι χάρη στην ελληνική νίκη στη Σαλαμίνα απετράπη μία πιθανή πλήρης κατάληψη του ελλαδικού χώρου, η οποία θα είχε σταματήσει την ανάπτυξη του αρχαίου ελληνικού και κατά  συνέπεια και του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού.

Η τέχνη του Κωνσταντίνου Βολανάκη (Ηράκλειο 1837-Πειραιάς 1907) είναι συνδεδεμένη με τη θαλασσογραφία. Λιμάνια, πλοία, ναυτικοί και ψαράδες αποτελούν το θέμα στους περισσότερους πίνακές του· όταν ζωγραφίζει θέματα ιστορικά, είναι οι ναυμαχίες που κεντρίζουν το ενδιαφέρον του.

Ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε το 1882 και αποτελεί μια μεγάλη, φιλόδοξη σύνθεση που συνδυάζει την προσπάθεια για την ιστορική ακρίβεια με την αναζήτηση της καλλιτεχνικής απόδοσης. O πίνακας κοσμούσε το γραφείο του Έλληνα Πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου μέχρι το 2022.