Φ/Γ Ψαρά (F 454)
Θυρεός
Ο θυρεός της Φ/Γ ΨΑΡΑ είναι ο ίδιος με τους θυρεούς των παλαιοτέρων ομώνυμων πλοίων. Έχει σχεδιασθεί ουσιαστικά ως αντίγραφο μιας εκ των παραλλαγών της σημαίας του Στόλου των Ψαρών, κατά τον αγώνα της Εθνικής Ανεξαρτησίας. Η σημαία αυτή, και κατ' επέκταση ο θυρεός που προήλθε από αυτήν, έχει ως θέμα το Σταυρό, σύμβολο του Έθνους κατά τον Αγώνα, στηριζόμενο πάνω σε ανεστραμμένη ημισέλινο (σύμβολο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας), επί της οποίας υπάρχουν επίσης εκατέρωθεν του Σταυρού, λογχοφόρο ακόντιο και άγκυρα. Στην άγκυρα αναρριχάται περιελισσόμενος όφις εστραμμένος και το πεδίο του θυρεού είναι χρώματος λευκού.
Βασικά Χαρακτηριστικά
Ιστορικό
Η Φ/Γ «Ψαρά» είναι τύπου ΜΕΚΟ 200, Γερμανικής σχεδίασης και κατασκευάστηκε από τα Ελληνικά Ναυπηγεία. Παρελήφθη από το Πολεμικό Ναυτικό τον Απρίλιο του 1998 και είναι του ίδιου τύπου με τις Φ/Γ ΥΔΡΑ, Φ/Γ ΣΠΕΤΣΑΙ και την Φ/Γ ΣΑΛΑΜΙΣ. Σύμφωνα με την απόφαση του ΑΝΣ Νο 24//29-03-1990, Φ/Γ ΨΑΡΑ ονομάστηκε από το ελληνικό νησί το οποίο έχει το ίδιο όνομα, για την τιμή και τον ηρωισμό των κατοίκων του νησιού ΨΑΡΑ στις ναυτικές μάχες στη διάρκεια των ναυτικών μαχών για την απελευθέρωση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο αριθμός αναγνωρίσεως του πλοίου είναι F-454.
Είναι το πέμπτο πλοίο του Π.Ν. που φέρει το όνομα αυτό. Το πρώτο ήταν μία κορβέτα, εκτοπίσματος 494 τόνων, που εντάχθηκε στη δύναμη του Στόλου κατά την πρώτη επίσημη σύστασή του το 1830 και παρέμεινε με το όνομα αυτό μέχρι το Δεκέμβριο του 1833, οπότε και μετονομάσθηκε σε «Πρίγκηψ Μαξιμιλιανός». Ακολούθησε ένα ατμόπλοιο, βοηθητικό του στόλου, χωρητικότητας 870 τόνων, κατασκευής 1878 που αγοράσθηκε στην Αγγλία το 1880 (πρώην “Gettysbourg”). Εξοπλίσθηκε και χρησιμοποήθηκε ως αρχηγίδα Τορπιλλικών και τορπιλλοβόλων, παραμένοντας στο Στόλο με το όνομα «Ψαρά» μέχρι την παραγγελία του ομώνυμου θωρηκτού. Τρίτο κατά σειρά ομώνυμο πλοίο, υπήρξε το θωρηκτό «Ψαρά», εκτοπίσματος 4808 τόνων, που ναυπηγήθηκε από τη Γαλλική εταιρεία Forges et Chantiers de la Mediterranée στα ναυπηγεία της Granville στη Χάβρη, μεταξύ 1887 και 1891.
Μετά τη μετασκευή και επαύξηση του οπλισμού του, το θωρηκτό «Ψαρά» έλαβε μέρος στον πόλεμο του 1897 φέροντας το σήμα του Διοικητού της Θωρηκτής Μοίρας. Το 1899 εκπροσώπησε την Ελλάδα στις εορτές της επετείου ιδρύσεως της Μασσαλίας από τους Φωκαείς, καθώς και στις εορτές της στέψεως του Εδουάρδου Ζ΄ της Αγγλίας. Το «Ψαρά» έλαβε επίσης μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις των πολέμων 1912 – 1913 και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ως Σχολή Ναυτοπαίδων Πόρου. Το 1932 εκποιήθηκε για διάλυση. Τέταρτο πλοίο με το όνομα αυτό, υπήρξε το ένα από τα τέσσερα αντιτορπιλλικά τύπου Dardo, πλήρους εκτοπίσματος 1936 τόνων και ταχύτητας δοκιμών 41,5 κόμβων. Ναυπηγήθηκε και παρελήφθη στα Ιταλικά ναυπηγεία Odero – Terni – Orlando στη La Spezia, από το Π.Ν. το 1933. Έλαβε μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις του πολέμου 1940 -41, μεταξύ των οποίων και οι τρεις επιδρομές στο στενό του Οτράντο. Έδρασε κατά των Ιταλικών υποβρυχίων και υπάρχουν ενδείξεις προκλήσεως βλαβών σε υποβρύχιο ή βυθίσεώς του στις περιοχές των Ψαρών και της Φαλκονέρας τον Μάρτιο του 1941.
Το αντιτορπιλλικό «Ψαρά» βυθίσθηκε μαχόμενο, την Κυριακή του Πάσχα 20 Απριλίου του 1941, στην περιοχή του κόλπου των Μεγάρων, όπου ήταν αγκυροβολημένο με άλλα πλοία του Στόλου, από πλήγματα Γερμανικών βομβαρδιστικών με συνολικές απώλειες 37 ατόμων (Υπαξιωματικοί και Ναυτοδίοποι).