ΠΟΛΕΜΙΚΟ
Αρχηγείο Στόλου (ΑΣ)
Θυρεός
Ο Θυρεός του Αρχηγείου Στόλου απεικονίζει την Αθηναϊκή τριήρη, το κατ’ εξοχήν Πολεμικό Πλοίο στην αρχαιότητα.
Η φράση «ΣΤΟΛΟΣ ΘΑΛΑΣΣΗ ΚΡΑΤΕΙΝ» συμπυκνώνει τη σημασία που αποδίδει ο Ηρόδοτος στην ισχύ που παρέχει σε ένα κράτος ο πολεμικός του στόλος και σε ελεύθερη απόδοση αποτελεί αναγνώριση του βασικού έργου του Στόλου, να κυριαρχεί στη θάλασσα.
Ιστορικό
Η ιστορία του Στόλου του ελεύθερου Ελληνικού κράτους αρχίζει το 1828.
Ως «Εθνικός Στόλος» συγκροτήθηκε κατά την Καποδιστριακή περίοδο τον Οκτώβριο του 1829 με πρώτο Αρχηγό τον Κωνσταντίνο Κανάρη. Η μορφή και οργάνωσή του παρακολούθησε τις πολιτικές και τις ανάγκες ασφάλειας του ελληνικού κράτους.
Το Αρχηγείο Στόλου με τη σημερινή του μορφή αποτελεί τη συνέχεια από την ενοποίηση του Αρχηγείου Κρητικού Ιονίου Πελάγους και του Αρχηγείου Αιγαίου Πελάγους το έτος 1970. Από το έτος 1970 και με Διοικητή τον Υποναύαρχο Γεώργιο Μόραλη ΠΝ μετονομάζεται σε Διοίκηση Στόλου. Το έτος 1977 και με Αρχηγό τον Αντιναύαρχο Θεόδωρο Ντεγιάννη ΠΝ λαμβάνει τη σημερινή του μορφή και ονομάζεται Αρχηγείο Στόλου.
Αποστολή
Το Αρχηγείο Στόλου εξασφαλίζει την οργάνωση, διοίκηση, εκπαίδευση, συντήρηση, ασφάλεια, ετοιμότητα και γενικά την προς πόλεμο προπαρασκευή των υπαγομένων σε αυτό πλοίων και υπηρεσιών, καθώς και να σχεδιάσει και να διευθύνει διακλαδικές και μη επιχειρήσεις, μέσα στα όρια των εντολών και κατευθύνσεων του Α/ΓΕΕΘΑ και του Α/ΓΕΝ με σκοπό την ανάληψη από τον Στόλο ή τμήματά του ή μεμονωμένα πλοία και Διοικήσεις του, οιουδήποτε έργου που απορρέει από την αποστολή του Πολεμικού Ναυτικού και την εν ισχύ επιχειρησιακή σχεδίαση, τόσο σε περίοδο ειρήνης και κρίσεως, όσο και σε περίοδο πολέμου.
Η επιτήρηση του θαλασσιού χώρου περιοχής ευθύνης Α/ΓΕΕΘΑ αποτελεί το πλέον σημαντικό έργο του ΑΣ κατά την περίοδο της ειρήνης αλλά δεν είναι το μόνο.
Στο πλαίσιο της αποστολής του το ΑΣ αναλαμβάνει σε συνεργασία ή όχι με άλλες Μείζονες Διοικήσεις επιπλέον έργα τα κυριότερα των οποίων είναι
- Η ναυτική παρουσία,
- Η προστασία ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων (Υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ, Ελληνόκτητη Ναυτιλία),
- Η προστασία θαλασσίων γραμμών επικοινωνιών
- Η ετοιμότητα για απόκτηση και διατήρηση θαλάσσιου έλεγχου,
- Η αντιμετώπιση σημειακού επεισοδίου,
- Η προβολή ισχύος από τη θάλασσα στην ξηρά και τέλος
- Η εφαρμογή επιχειρησιακών σχεδίων.
Οργάνωση
Το Αρχηγείο Στόλου εδρεύει στην περιοχή του Ναύσταθμου Σαλαμίνας (ΝΣ) και υπάγεται στον Αρχηγό Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Α/ΓΕΝ) με σχέση Διοικητικής Διοίκησης, διατηρούμενης της Επιχειρησιακής Διοίκησης αυτού από τον Α/ΓΕΕΘΑ. Αποτελεί Μείζονα Διοίκηση των ΕΔ και είναι ένα από τα τρία μεγάλα συγκροτήματα του Πολεμικού Ναυτικού.
Ο Αρχηγός Στόλου προΐσταται όλου του προσωπικού που υπηρετεί στο ΑΣ. Έχει τις ευθύνες, αρμοδιότητες, την εξουσία και τη δικαιοδοσία του Διοικητή Μεγάλης Διοίκησης ενώ διευθύνει τις επιχειρήσεις από το ΑΣ/ΚΕΠΙΧ. Σε περίοδο ειρήνης, όταν ο Αρχηγός Στόλου επιβαίνει σε Π. Πλοίο, φέρει τον τίτλο ΑΣ/Π.
Ο Υπαρχηγός ΑΣ ασκεί καθήκοντα Διοικητή εν πλω, ελέγχει και αξιολογεί το επίπεδο επιχειρησιακής ετοιμότητας και εκπαίδευσης των μονάδων μέσω της Διεύθυνσης Επιχειρησιακής Αξιολόγησης Σε αυτόν υπάγεται η Διεύθυνση Επιχειρησιακής Αξιολόγησης η οποία παρέχει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση μάχης στα πολεμικά πλοία, με σκοπό την υποστήριξη των Κυβερνητών στο έργο τους.
Ενώ ο Αρχιεπιστολέας ΑΣ συντονίζει τη λειτουργία του Ε/ΑΣ, το οποίο χωρίζεται σε πέντε κλάδους με αρμοδιότητες σε θέματα ως ακολούθως:
- Επιχειρήσεων υπό τον Διευθυντή Α΄ κλάδου στον οποίο υπάγεται και το Κέντρο Επιχειρήσεων του Αρχηγείου Στόλου που εδρεύει στο Στρατηγείο Διοικήσεων Ανατολικής Μεσογείου (ΣΔΑΜ) στην Αγία Παρασκευή.
- Προσωπικού υπό τον Διευθυντή Β΄ κλάδου.
- Οπλισμού και ηλεκτρονικών συστημάτων υπό τον Διευθυντή Γ΄ κλάδου.
- Συστημάτων πρόωσης και σκάφους υπό τον Διευθυντή Δ΄ κλάδου.
- Οικονομικής μέριμνας υπό τον Διευθυντή Ε΄ κλάδου.